به گزارش شهرآرانیوز، توی شلوغی جمعیت مهمانان جشنواره بین المللی رسانه خورشید که در مشهد برگزار شده بود به دنبال زنانی میگشتم که به فارسی مسلط هستند تا خیلی راحتتر با آنها صحبت کنم.
مسئول میهمانان خارجی، خانم الی استار از قرقیزستان را معرفی میکند. وقتی او را نشانم میدهند لباس بلندی به رنگ سورمهای شبیه مانتوهای جلو باز به تن کرده که روی آستین و جلوی لباسش، به سبک سنتی و دستی گلدوزی شده است.
به شیوه جالبی هم شالش را سرش کرده و گوشوارههای تزیینی از کنار گوشش و از روی شالش آویزان شده است. بعد از سلام و احوالپرسی، با روی باز از درخواست مصاحبه ام استقبال میکند.
این بانوی رسانهای که ۸ سال سابقه دارد، موسس و سردبیر مجله اسلامی امت است که هم وبسایت دارد و هم در اینستاگرام صفحه دارند که به دو زبان قرقیزی و روسی مطالبشان را منتشر میکنند و کشورهای مختلفی مخاطب این رسانه هستند.
توی شلوغی هتل محل اقامتی که برای مهمانان جشنواره خورشید در نظر گرفتهاند گوشهای خلوت پیدا میکنم و از او میخواهم بنشیند تا با خیال راحت تری با هم صحبت کنیم.
صحبتهای سرپایی خیلی حس خوبی به من نمیدهد. میخواهم از نحوه و دلیل دعوتش به این جشنواره برایم بگوید. «چون ما در قرقیزستان یکی از خانمهای فعال مسلمان هستیم به این جشنواره دعوت شدیم. سیستم حکمرانی در کشور ما سکولاریستی است یعنی سیاست از دین جداست.
ما اگرچه کشور مسلمانی هستیم، اما حکومت دینی نیست و نمیشود در ادارات و مراکز علمی و فرهنگی دولتی به راحتی از دین اسلام حرف زد. ما ۷۰ سال وابسته به اتحاد شوروی بودیم و ترویج دین ممنوع بود.
فقط ۳۰ سال است که به کشوری مستقل تبدیل شدیم. خیلیها خود را مسلمان میدانند، اما به آداب دینی آن آشنا نیستند و ممکن است فقط حجاب داشته باشند، اما نماز نخوانند یا برخی آداب دینی را انجام ندهند.
کاری که ما داریم میکنیم این است که سعی میکنیم درباره اسلام اطلاع رسانی کنیم تا جوانان و به ویژه زنان اهمیت حجاب را متوجه شوند و با ارزشهای واقعی اسلام آشنا شوند.»
بین صحبت هایمان متوجه میشوم اسم مریم را به عنوان نام اسلامی خود انتخاب کرده است و با خوشحالی میگویم اسم من هم مریم است.
از او میخواهم درباره آنچه گفته بیشتر توضیح دهد. این را متوجه نمیشوم که چگونه تبلیغ دین میکنند و خود را مسلمان میدانند، ولی به آداب و رسوم آن آشنا نیستند.
خانم مریم میگوید: زمانی که ما در اتحاد شوروی بودیم ۷۰ سال خبری از دین نبود. در طول ۷۰ سال اگر کسی در ملا عام نماز میخواند یا فرایض دینی را به جا میآورد مجرم شناخته میشد.
طی این سالها همه احکام دین را فراموش کردند و فقط میدانستند مسلمانند، اما درباره نمازخواندن، روزه گرفتن و آداب شرعی اطلاعات چندانی نداشتند. ۹۰ درصد مردم در کشور میگویند مسلمان اند، ولی خیلی آداب و رسوم آن را نمیدانند.
رفتارهای اجتماعی هم رنگ و بوی دینی چندانی ندارد. بعد از استقلال کم کم این اطلاع رسانی شروع شد و از طرفی، چون حکومت قرقیزستان دینی نیست این اطلاع رسانیها از طریق محافل فرهنگی و اجتماعی است.
درباره حضورش در جشنواره بین المللی رسانه خورشید میپرسم که فکر میکند چگونه میتواند به هدف برگزاری جشنواره کمک کند.
بانوی قرقیزی میگوید: بیش از همه این جشنواره برای برقراری ارتباط و تجربه و تبادل نظر بین خانمهای خبرنگاری که به این فستیوال آمده اند مناسب است.
دوم خانمهایی که از کشورهای گوناگون به ایران آمده اند و وضعیت زنان ایرانی و مسلمان را میبینند متوجه میشوند تصوراتشان از ایران آنگونه که شنیدند نیست و فرق دارد. چون اروپا در شبکههای مختلف، ایران را نادرست معرفی میکند و کلیشههای گوناگون و تکراری در کشورهای مختلف تکرار میشود.
از او میخواهم چند نگاه کلیشهای مثال بزند، «خیلیها فکر میکنند وضعیت ایران مانند افغانستان است و امنیت ندارد و خطرناک است. ایران یک کشور جنگی است.
زنان اجازه حق رای ندارند و امکان ادامه تحصیل و پیشرفت علمی ندارند.» مریم میگوید: اینها اخباری است که از رسانه و تلویزیون اروپا به چشم و گوش ما میرسد.
جشن روز استقلال در قرقیزستان
لفظ پروپاگاندای رسانهای را برای این موضوع به کار میبرد که معنایش را به فارسی نمیتواند تعریف کند. من ادامه میدهم با این واژه آشنایم؛ یعنی بزرگ نمایی بیش از اندازه یک مسئله که واقعیت خارجی ندارد یا با واقعیت موجود، فاصله زیادی دارد.
حرفم را تایید میکند و با هیجان در ادامه میگوید: دیروز داشتم با یک خانم ازبکستانی صحبت میکردم درباره ایران و در حین گفتگوهایمان به این نتیجه رسیدیم که اینجا اصلا شبیه آنچه که فکر میکردیم نیست و خیلی قانونمند است و خانمها جایگاه اجتماعی خوبی دارند؛ حتی آقایان در کار با مدیریت یک زن همکاری میکنند.
اینجا خانمها مراسم را مدیریت میکنند، راننده اتوبوس ما زنی باحجاب است و تعجب کردیم از اینکه همه زنان در همه عرصهها کار میکنند و از ما فعال ترند که هم حجاب دارند و هم آزادند.
از او میخواهم درباره ساختمان سازی و نظافت شهر و آنچه که در شهر و خیابانها دیده اند نظرش را بگوید. مریم به بازدیدش از بیمارستان رضوی اشاره میکند و میگوید: در بیمارستان دیدیم زنان در بخشهای مختلف هستند، از نیروی خدمتکار و پرستار بگیرید تا پزشک متخصص و فیزیوتراپ.
الی استار از فعالیتهای خود در کشورش صحبت میکند و میگوید: بنظرم باید ارزشهایی که در اسلام واقعی هست را به مردم نشان بدهیم و هدف بیشتر ما در مجله امت این است که اسلام را نشان دهیم و جلسات زیادی برگزار میکنیم تا با افراد مختلف جامعه گفتگو داشته باشیم و از آنچه در اسلام واقعی هست برایشان بگوییم که این دین چه نگاهی به زن و مرد و جامعه دارد.
خیلی از جامعه ما فکر میکنند مسلمانان تروریست هستند و اگر حجاب داشته باشند میترسند دیگر نتوانند درس بخوانند یا در شغلی که دوست دارند کار کنند.
در مجله و سایت خود بیشتر زنهای محجبه و موفق را معرفی میکنیم. اول فوریه که روز حجاب است مراسمی بین خانمهای با حجاب و بی حجاب برگزار میکنیم تا با یکدیگر گفتگو کنند و برنامههای فرهنگی برگزار میکنیم.
مثلا سال گذشته نمایشگاهی با عنوان «نگاه جهان به اسلام» برپا کردیم و از خانمها با دین و پوششهای مختلف دعوت کردیم در این مراسم حضور یابند.
خانم استار به مشابهتهای فرهنگی بین ایران و قرقیزستان اشاره میکند و میگوید من و شما تا الان همدیگر را نمیشناختیم، ولی در آسیای مرکزی جزو همسایههای نزدیک به شمار میآییم و حجاب هم یکی از دلایلی است که ما را به هم نزدیک میکند.
همسایه باید همسایهاش را بشناسد و زمانی که تبلیغات بهتری انجام شود و ما هم در کشور خودمان باید برنامههایی برگزار کنیم که به این هدف برسیم تا کلیشههای ذهنی درباره زن مسلمان ایرانی نیز به مرور از بین میرود.
مریم در بین صحبتهایش تاکید میکند در کشور ما که حکومت دینی نیست جوانان زیادی وجود دارند که هر سال دلشان میخواهد نماز بخوانند، حجاب داشته باشند و آداب اسلامی را رعایت کنند و جالب است که در خیابان میبینیم مادر یک جوان حجاب ندارد و مدرن لباس میپوشد، اما دخترش روسری سرش کرده است و حجاب دارد.
دلیلش را از او میپرسم. میگوید: دلیلش این است که در کشورهای اروپایی برنامههایی وجود دارد که با ارزشهای انسانی مغایر است مانند همجنس گرایی، تجاوز، نبود امنیت اجتماعی و پروپاگاندای سیاسی درباره اسلام؛ از این جهت همه دلشان میخواهد خود را به عنوان مسلمان بشناسند و به دین برگردند. به این نتیجه رسیدهاند که دین از آنها محافظت میکند.
مریم استار به وضعیت زنان در ایران هم اشاره میکند و ادامه میدهد: شما در ایران به راحتی حجاب دارید، زنان در شغلهای مختلف فعالیت دارند و هیچ منعی ندارند و از حقوق یکسان برخودارند، اگر برنامه فرهنگی دینی بخواهید برگزار کنید آزادید.
جوان ایرانی این ارزشها را نمیفهمد؛ اما جوانان کشور ما برای داشتن همه اینها مبارزه میکند و قدر این ارزشهایی که بدست میآورد را میداند؛ حکم حجاب در قرقیزستان مانند فرانسه است.
دختران اجازه ندارند با روسری و حجاب وارد مدرسه و دانشگاه شوند یا در کارهای دولتی حق ندارند حجاب داشته باشند. مسجدها فعال هستند و مردم میتوانند نماز بخوانند، اما در بسیاری از مراکز دولتی محدودیت وجود دارد.
با بانوی خبرنگار قرقیزی درباره ارتباط بهتر اقشار مختلف جامعه با دیدگاههای مختلف اعتقادی صحبت میکنم که چطور میشود افراد مختلف از هم نرنجند و بتوانند با هم ارتباط بهتری داشته باشند.
او به شیوه گفتگوی پیامبر مهربانیها اشاره میکند و میگوید: گفتگو همراه با محبت بهترین راه بیان مسائل است. ما از شبکههای اجتماعی برای گفتگو استفاده میکنیم، از خودمان میگوییم و فعالیتهای خودمان را نشان میدهیم تا جوانان بیشتر از این طریق با ما آشنا شوند.
بانو مریم نماز خواندن را نعمت میداند و میگوید: اگر جوانی نماز میخواند و آداب دینی را رعایت میکند باید او را تشویق کرد. اما اگر جوانی هم حجاب ندارد نباید این دو را تقسیم کنیم و خطی بین این دو بکشیم بلکه باید با محبت و نرمی با یکدیگر گفتگو کنیم و این بیشتر تاثیر میگذارد.
مشارکت دادن این افراد در برنامههای خیرخواهانه مانند کمک به فقرا میتواند باعث دوستی افراد شود. امروز که در قرن ۲۱ قرار داریم باید بدانیم چگونه اسلام را به جهان معرفی کنیم؟ از فضای مجازی که یک ظرفیت ارتباطی است چطور از آن استفاده کنیم؟